Akwamaryn - kamień szlachetny, podobnie jak szmaragd, heliodor, morganit akwamaryn jest odmianą berylu.
Nazwa pochodzi z łacińskiego aqua marina (woda morska), ze względu na niebieskozieloną barwę. Nazwę tę wprowadził Beotius de Boot w 1609.

Właściwości
  • Barwa - niebieskozielony, ciemnozielony, ciemnoniebieski /barwa zależy od obecności jonów żelaza dwuwartościowego/.
  • Połysk - szklisty
  • Twardość w skali Mohsa - 7,5 - 8,0
  • Gęstość - 2,68 - 2,80 g/cm3
  • Łupliwość - niewyraźna
  • Przełam - muszlowy, często nierówny; kruchy
  • Inkluzja - inkluzje w postaci długich, równolegle ułożonych do ścian słupa kryształu kanalików, często wypełnionych roztworem nadającym kryształom zabarwienie brązowe; zawierają także pęcherzyki powietrza. W niektórych kryształach mogą występować kropelki cieczy ułożone w kształcie gwiazdy. Akwamaryn zawiera ponadto kryształy biotytu, flogopitu, rutylu, pirytu, hematytu oraz ilmenitu.
Cechą charakterystyczną jest jego wygląd na tle niemetalicznej powierzchni; w zależności od ustawienia kryształu może być niebieski lub bezbarwny (dichroizm – dwubarwność).

Występowanie
Minerał związany ze skałami granitowymi, szczególnie z pegmatytowymi i hydrotermalnymi.
Występuje w: Brazylii - (Minas Gerais, Rio Grande do Norte, Ceará - najcenniejsze), Pakistan - Ousso, USA (Maine, Karolina Północna, Kolorado), Rosja (Syberia- Mursińsk, Ural), Madagaskar – najlepsze ciemnoniebieskie kryształy akwamarynu, kraje Afryki Południowo-Zachodniej.

Zastosowanie
Znany i stosowany przez Greków i Rzymian od III wieku p.n.e. Często wykonywano z niego intaglia – brosze wklęsłymi rzeźbionymi motywami zazwyczaj o tematyce morskiej (kamień ten miał jakoby chronić podczas podróży morskich – przesąd). Piękny kamień jubilerski ma zabarwienie od zielonawoniebieskiego do intensywnego błękitu. Cenny surowiec jubilerski. Szczególnie poszukiwane są kamienie niebieskie i masie powyżej 10ct. Z tego powodu większość kamieni, po oszlifowaniu, poddawana jest ogrzewaniu, w czasie którego kamienie zielone lub zielononiebieskie zmieniają barwę na niebieską.

Ciekawostki:
  • W British Museum w Londynie jest przechowywany kryształ niebieskozielony w formie nieregularnego graniastosłupa, przezroczysty, o masie 110,2 kg.
  • Znakomity kryształ ważący 61 kg był znaleziony w Brazylii w okolicy Belo Horizonte.
  • W muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku jest okaz ważący 4438 karatów – kamień jest oszlifowany fasetkowo w kształcie jajka.
  • Na Zamku Królewskim w Warszawie prezentowane jest berło Stanisława Augusta Poniatowskiego wykonane około 1792 roku, zrobione z trzech oszlifowanych lasek akwamarynu, połączonych ze sobą złotymi oprawami w kształcie pierścieni, ze stylizowanymi złotymi liśćmi akantu.